Ostatnia aktualizacja: 27.10.2025
Zapalenie spojówek to jedno z najczęstszych schorzeń oczu – dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. Przyczyną mogą być wirusy, bakterie, alergia albo czynniki środowiskowe. Czasem mija samo, ale bywa też tak, że wymaga leczenia u okulisty. Kluczowe jest rozpoznanie przyczyny, a nie tylko „czerwone oko”.
Zapalenie spojówek – jak je rozpoznać?
Typowe objawy to zaczerwienione oczy, świąd, pieczenie, łzawienie oraz uczucie piasku pod powiekami. Rano wiele osób zauważa sklejone powieki. Światło potrafi razić bardziej niż zwykle (tzw. światłowstręt).
- czerwone lub „podkrwawione” oczy, często obustronnie,
- wodnista albo gęsta wydzielina,
- pieczenie, swędzenie, uczucie ciała obcego,
- obrzęk powiek i nadwrażliwość na światło.
Nasilenie objawów zależy od przyczyny (infekcja vs alergia). Klimatyzacja, dym, pyłki i długa praca przy ekranie potrafią je dodatkowo pogorszyć.
Rodzaje zapalenia spojówek (i co one znaczą w praktyce)
1. Wirusowe zapalenie spojówek
Najczęściej wywołują je adenowirusy. Łatwo się przenosi przez kontakt: wspólne ręczniki, kosmetyki, brudne ręce. Objawy zwykle zaczynają się nagle: silne zaczerwienienie, łzawienie, pieczenie, światłowstręt, wodnista (przezroczysta) wydzielina. Może pojawić się uczucie piasku pod powiekami.
Leczenie ma zwykle charakter objawowy: przemywanie solą fizjologiczną, chłodne kompresy, sztuczne łzy łagodzące suchość i pieczenie. W cięższych przypadkach okulista może rozważyć leki przeciwwirusowe.
2. Bakteryjne zapalenie spojówek
Powodują je bakterie, najczęściej gronkowce albo paciorkowce. Często dotyczy osób, które dotykają oczu nieumytymi rękami lub noszą soczewki kontaktowe bez odpowiedniej higieny. Wydzielina staje się gęsta, ropna (żółto-zielona), oczy sklejają się po nocy, powieki są obrzęknięte, a widzenie bywa zamglone.
Standardem leczenia są miejscowe antybiotyki (krople lub maści) przepisane przez lekarza i przerwa w noszeniu soczewek do czasu wygojenia. Ważna jest też higiena: mycie rąk, świeże ręczniki, brak makijażu oka.
3. Alergiczne zapalenie spojówek
To reakcja na alergeny (pyłki, roztocza, sierść, kosmetyki). Dominują świąd, łzawienie i wodnista wydzielina. Często pojawia się obrzęk spojówek i powiek, ale bez bólu i bez gorączki – w przeciwieństwie do wielu infekcji.
W leczeniu stosuje się unikanie alergenu (na ile się da), krople antyhistaminowe lub stabilizujące komórki tuczne oraz nawilżające krople działające jak „płukanie” alergenu z powierzchni oka. Silne zaostrzenia wymagają kontroli u okulisty – czasem krótkotrwale stosuje się krople steroidowe na receptę.
4. Rzadkie przypadki: grzybicze zapalenie spojówek
Dotyczy głównie osób z osłabioną odpornością albo po długiej antybiotykoterapii. Objawy: przewlekłe zaczerwienienie, pieczenie, śluzowo-ropna wydzielina, brak poprawy po typowych kroplach z antybiotykiem. W takich sytuacjach konieczna jest diagnostyka lekarska i leki przeciwgrzybicze.
Jakie krople pomagają przy zapaleniu spojówek?
Sztuczne łzy i krople nawilżające nie zawsze leczą samą przyczynę stanu zapalnego, ale często przynoszą ulgę: łagodzą pieczenie, zmniejszają uczucie piasku pod powiekami i pomagają wypłukać drażniące czynniki z powierzchni oka.
- Systane Original – na suchość i podrażnienia.
- Hyal-Drop Multi – kwas hialuronowy, do częstego zakraplania.
- EKTIN – wsparcie przy alergicznym świądzie.
- Avizor Ozean – ukojenie przy pracy w klimatyzacji / przy komputerze.
Ważne: jeśli masz ropną wydzielinę i sklejone powieki rano, nie lecz się „w ciemno”. To może wymagać antybiotyku przepisanego przez lekarza, a nie tylko nawilżania.
Czy zapalenia spojówek można uniknąć?
W wielu przypadkach tak. Zasady podstawowe są proste: nie pocieraj oczu brudnymi rękami, nie pożyczaj kosmetyków do oczu, wymieniaj płyn i pojemnik przy soczewkach kontaktowych (świeży płyn do soczewek zamiast „dolewki”), a w sezonie alergicznym staraj się ograniczać kontakt z pyłkami i kurzem.
Potrzebujesz ulgi dla oczu już teraz?
Sprawdź wybrane krople nawilżające i płyny pielęgnacyjne do soczewek dostępne w TwojeSoczewki.pl. Regularne nawilżanie i higiena to podstawa ochrony spojówek.
Autorka: Katarzyna Pydzik, optometrysta, współwłaściciel Twojesoczewki.pl
