Jak dobrać soczewki dla osób z astygmatyzmem?

Masz zdiagnozowany astygmatyzm i zastanawiasz się, jakie soczewki będą dla Ciebie najlepsze? Dobra wiadomość: istnieją specjalne soczewki toryczne, które korygują tę wadę i pozwalają widzieć ostro w każdej płaszczyźnie. Poniżej wyjaśniamy, jak działają, na co zwrócić uwagę przy ich doborze i jak uniknąć najczęstszych błędów.

Czym właściwie jest astygmatyzm?

Astygmatyzm (niezborność) to sytuacja, w której oko nie skupia światła równomiernie. W praktyce część obrazu jest ostra, a część lekko rozmazana — np. linie pionowe mogą być wyraźniejsze od poziomych (albo odwrotnie). Powód? Rogówka lub soczewka oka nie są idealnie symetryczne, więc promienie załamują się pod różnymi kątami. Efekt: trudność z ostrym widzeniem zarówno z daleka, jak i z bliska, a czasem także bóle głowy i szybkie męczenie się oczu.

Jak działają soczewki dla astygmatyków (toryczne)?

Soczewki toryczne mają inny rozkład mocy optycznej niż klasyczne (sferyczne) soczewki. Dzięki temu korygują różne kąty załamania światła i przywracają prawidłowe widzenie osobom z astygmatyzmem. Żeby działały skutecznie, muszą stabilnie „leżeć” na oku — dlatego producenci stosują systemy stabilizacji, które ograniczają obracanie się soczewki podczas mrugania.

Jak dobrać soczewki przy astygmatyzmie krok po kroku

Tego nie warto robić samodzielnie. Zły dobór może oznaczać zamazane widzenie, uczucie ucisku, a nawet bóle głowy. Najpierw umów wizytę u optometrysty lub okulisty. Podczas badania specjalista:

• określi parametry astygmatyzmu — cylinder (CYL) i oś (AXIS),
• dobierze krzywiznę (BC) i średnicę (DIA) zgodne z anatomią Twojego oka,
• oceni stabilność i rotację soczewki po kilku–kilkunastu minutach „ułożenia”,
• dostosuje tryb wymiany (jednodniowy, dwutygodniowy, miesięczny) do Twoich nawyków i higieny.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze soczewek (praktyczne wskazówki)

• Materiał i przepuszczalność tlenu (Dk/t): wyższa wartość to zwykle lepszy komfort i mniejsze ryzyko podrażnień.
• Nawilżenie i zwilżalność: ważne, jeśli masz skłonność do suchości oczu lub długo pracujesz przy ekranie.
• System stabilizacji: różne marki stosują różne rozwiązania — najważniejsze, by soczewka stabilnie trzymała oś na Twoim oku.
• Tryb wymiany: jednodniowe są najzdrowsze i najwygodniejsze (brak pielęgnacji); wersje dwutygodniowe/miesięczne wymagają konsekwentnej higieny.

Jeśli cenisz prostotę, rozważ jednodniowe soczewki toryczne, np. 1-Day ACUVUE® Moist for Astigmatism. Dla części użytkowników dobrze działają też wersje dwutygodniowe i miesięczne — pod warunkiem solidnej pielęgnacji.

Jak rozpoznać, że soczewka jest dobrze (lub źle) dopasowana

Idealnie dobrana soczewka nie przesuwa się nadmiernie przy mruganiu, nie powoduje ucisku ani „mgły” po mrugnięciu. Jeśli obraz pływa, czujesz pieczenie, łzawienie, światłowstręt lub widzisz zaczerwienienie — zdejmij soczewkę i skontaktuj się ze specjalistą. Po pierwszym dopasowaniu warto zrobić krótką kontrolę po 1–2 tygodniach.

Tryby noszenia soczewek — jak wybrać odpowiedni dla siebie

• Jednodniowe: najwygodniejsze i najzdrowsze — codziennie świeża para, zero pielęgnacji.
• Dwutygodniowe / miesięczne: bardziej ekonomiczne, ale wymagają regularnego czyszczenia i terminowej wymiany.
• Całodobowe (przedłużone): tylko w wybranych modelach i po zgodzie specjalisty; wygodne, ale zwiększają ryzyko powikłań.